Ingeborg Bachmann, 1926-1973
..Γιατί ο καθένας πιάνει κάποτε σειρά στο παιχνίδι που βρίσκει να προϋπάρχει απ' αυτόν και που αναγκάζεται να κατανοήσει: αναπαραγωγή και αγωγή, οικονομία και πολιτική- κι έχει κάθε δικαίωμα ν' ασχοληθεί με χρήμα και με συναίσθημα και με δουλειά και με εφεύρεση και με την εξήγηση των κανόνων του παιχνιδιού που λέγεται σκέψη.
Μια όμως και αυξανόμαστε και πληθυνόμαστε με τόση εμπιστοσύνη, πρέπει μάλλον να συμβιβαστούμε. Το παιχνίδι χρειάζεται τους παίκτες (ή μήπως χρειάζονται οι παίχτες το παιχνίδι;). Στο κάτω-κάτω κι εμένα με είχαν φέρει με τόση εμπιστοσύνη στον κόσμο και τώρα είχα φυτέψει εγώ ένα παιδί στον κόσμο...
...Και τώρα; Παλιότερα είχα σκεφτεί πως πρέπει να του διδάξω τον κόσμο. Από τον καιρό των βουβών διαφωνιών κι έπειτα τα είχα χάσει και διδάχτηκα άλλα. Δεν ήταν, παραδείγματος χάρη, στο χέρι μου να του αποσιωπήσω την ονομασία των πραγμάτων, να μη του μάθω τη χρήση των αντικειμένων; Ήταν ο πρώτος άνθρωπος. Μαζί του άρχισαν όλα και δεν ήταν καθόλου σίγουρο πως θα ήταν δυνατό και ν' αλλάζουν μ' αυτόν. Μήπως θα έπρεπε να του παραδώσω τον κόσμο γυμνό και χωρίς νόημα; Δεν είχα καμιά υποχρέωση να τον μυήσω σε σκοπούς και στόχους, ούτε στο καλό και στο κακό, σ' αυτό που πράγματι είναι και σ' αυτό που κάνει πως είναι... Γιατί να τον τραβήξω προς το μέρος μου, να τον κάνω να γνωρίσει και να πιστέψει και να χαρεί και να υποφέρει! ...
Και ξάφνου ήξερα: όλα είναι θέμα γλώσσας και όχι μόνο μιας, αυτής της γερμανικής γλώσσας που δημιουργήθηκε μαζί με άλλες στη Βαβέλ με σκοπό ν' αναστατώσουν τον κόσμο. Γιατί από κάτω τους κουφοκαίει άλλη μια γλώσσα, που φτάνει ως τις χειρονομίες και τα βλέμματα, ως τη λειτουργία των σκέψεων και την πορεία των αισθημάτων και μέσα σ' αυτή ενέχεται ήδη όλη μας η δυστυχία. Όλα κατέληγαν στο ερώτημα αν μπορούσα να προφυλάξω το παιδί από τη γλώσσα μας, ώσπου να ιδρύσει αυτό μια καινούργια και να προλογίσει μια νέα εποχή...
...Ναι, βέβαια, τις Κυριακές έκανα μαζί του περιπάτους στο δάσος της Βιέννης, κι όταν φτάναμε κοντά στο νερό κάτι μου έλεγε μέσα μου: Μάθε του τη γλώσσα του νερού! Βαδίζαμε από πέτρα σε πέτρα. Από ρίζα σε ρίζα. Μάθε του τη γλώσσα της πέτρας! Ριζοβόλησέ τον από την αρχή! Τα φύλλα έπεφταν γιατί ήταν και πάλι φθινόπωρο. Μάθε του τη γλώσσα των φύλλων!
Αλλά, αφού εγώ από τέτοιες γλώσσες ούτε ήξερα ούτε έβρισκα λέξη, αφού ήξερα μόνο τη δική μου γλώσσα και δε μπορούσα να βγω έξω από τα όριά της, τον πήγαινα βουβά στους δρόμους πάνω-κάτω και ξανά στο σπίτι, όπου έμαθε να σχηματίζει προτάσεις και πιάστηκε στη φάκα.
Ινγκεμποργκ Μπάχμαν
Από το διήγημα, το Παν
Εξάντας, 21ος αιώνας.
6 σχόλια:
Πολύ ενδιαφέρον! Μου επιτρέπεις (εν καιρώ) να στείλω από το ιστολόγιό μου, σε νέα ανάρτηση, ένα σύνδεσμο προς την ανάρτησή σου;
Να υποθεσω οτι το διηγημα ειναι απο το βιβλιο της "Το 30ο ετος";
Δεν θυμαμαι αλλο βιβλιο της στον Εξαντα,αλλα παλι το οτι η μνημη παλινδρομει,δεν σημαινει και οτι θυμαται σωστα..
Για να ξαναπιασω το νημα της συζητησης που αφησα(με) στη μεση δεν ειναι μονο προβλημα μνημης,το ζητημα ειναι οτι πολυ δυσκολα τωρα πια βρισκει κανεις κατι να τον (συγ)κινησει και ως εκ τουτου αναγκαζεται να καταφευγει σε παλια ερεθισματα.Το γιατι συμβαινει αυτο,αν δηλαδη η κυρια αιτια βρισκεται εντος μας,η στον κοσμο που μας περιβαλει,ειναι μεγαλο και παλιο προβλημα..
Ισως ενας καλος τροπος για να το διαπιστωσω θα ηταν να διαβασω το "Να λεω λογια σκοτεινα" που εβγαλε πριν 2 χρονια η "Νεφελη",και περιεχει το ποιητικο της εργο,για να δω αν η συγκινηση θα ειναι αναλογη μ'αυτη που ενοιωσα οταν πρωτοδιαβαζα τα βιβλια της.
Και φωτογραφια της Bachmann με σκακιερα;Touché..
@schrodinger's cat
Εννοείται!
@μέτοικος
ναι, είναι απ' το τριακοστό έτος, ξεχάστηκα κι έμεινα στον τίτλο του διηγήματος..
Νομίζω πως το κέντρο βάρους δεν βρίσκεται εκεί που εστιάζεις: στο παρελθόν ή το περιβάλλον. Βρίσκεται,μάλλον, τόσο στη δυνατότητα διάδρασης με το εκάστοτε περιβάλλον όσο και στην προσωπική ευελιξία
Καληνυχτώ σας αμφότερους
τρεις ώρες όλες κι όλες μείνανε ως το πρωϊνό καράβι,
λέω να τις κοιμηθώ..
ο κινεζος ειπε:
οποιος εχει παιδια να τα χαίρεται, και οποιος δεν εχει, να χαιρεται.
Γουφοτσίν Τσόν
@skamama
..και μετά; Τι αποτέλεσμα έφερε αυτή η τακτική; Μ΄ενδιαφέρει πολύ να μάθω, αν φυσικά έχετε τη διαθέση να πείτε κάτι περισσότερο.
@melen
Ήρθα εδώ να απαντήσω, ήταν για μένα απωθητική η μισαλλοδοξία της άλλης συζήτησης.
Μετά, έγινε 4 χρονών και μου είπε: «δεν είσαι μέσα στο μυαλό μου, δεν είσαι εγώ, γιατί μιλάς εσύ για μένα;»
Μετά έγινε 5 χρονών και μου είπε: " πιστεύω μόνο ότι βλέπουν τα μάτια μου και καταλαβαίνει το μυαλό μου" και καθάρισε με τη μεταφυσική.
Μετά έγινε 6 χρονών και γνώρισε το σκάκι και έτσι έγινα και εγώ skamama. Από το σκάκι έμαθε την αναλυτική σκέψη αλλά και τη σοφιστεία.
Μετά έγινε 7 χρονών και η δασκάλα του δήλωσε ότι είναι δύσκολος, την αμφισβητεί και αν δεν πάρουμε μέτρα, όταν μεγαλώσει τον βλέπει να τσακώνεται με τον διευθυντή του … Της απάντησα ότι δεν έρχεται στο σχολείο για να γίνει καλός υπάλληλος, αλλά ήξερα ότι δεν παραδεχόμουνα την αλήθεια.
Συνεχίζει να ψάχνει το «αλλά όμως» παντού και πάντα και πιστεύω ότι αυτό είναι το μοναδικό που του δίδαξα.
Ξέρει ότι η αλήθεια δεν είναι μόνο μία, ότι η πραγματικότητα του άλλου είναι διαφορετική και ότι η ιστορία γράφεται από τον νικητή.
Θα δυσκολευτεί να ζήσει μια ήσυχη και μονοκόμματη ζωή, έχει όμως τη δύναμη να υποστηρίξει τις επιλογές του.
Για μένα, το να μπορεί να αναγνωρίζει αυτό που πραγματικά θέλει και να μπορεί να παραμερίζει τη φάκα ήταν το ζητούμενο.
Στην αρχή δεν ήμουν σίγουρη γι’αυτό που έκανα. Αντί να κλώθω ένα κουκούλι ιδεών και ηθικής γύρω του, εγώ άνοιγα τρύπες, να βλέπει μέσα από αυτές. Είδα όμως ότι μπορούσε να το αντέξει. Όταν σταμάτησα να του μιλάω για τη δική μου αντίληψη για τον κόσμο, ανησυχούσα αν θα μπορέσει να συγκροτήσει τον εαυτό του ή θα χαθεί μέσα στις παρορμήσεις του. Γιατί το έκανα; Γιατί με έπνιγε και εμένα το κουκούλι, ήταν βαρύ φορτίο για να το μεταφέρω. Από διαίσθηση περισσότερο, προσπάθησα να τον στηρίζω συναισθηματικά, χωρίς να κάνω όμως κριτική.
Τώρα, είναι πιο σταθερός και συγκροτημένος από τα παιδιά της ηλικίας του γιατί αυτό προήλθε από εσωτερική δική του διεργασία.
Αντιμετώπισα έντονη κριτική από το περιβάλλον μας για τον τρόπο αυτό. Συνειδητοποίησα πόσο εύκολα μπερδεύονται οι κανόνες στην συμπεριφορά με τα όρια στη σκέψη. Και εγώ κουράζομαι πολλές φορές. Είναι δύσκολο να έχεις ένα παιδί με αυτόνομη σκέψη και παιδική συμπεριφορά. Δεν υπάρχει πάντα κουράγιο. Χρειάζεται βαθιά ανάσα και να σκεφτώ ότι τώρα δε δίνω εντολές αλλά συζητώ με έναν πολύ σημαντικό άνθρωπο για μένα.
@skamama
κι΄ομως τελικά άξιζε η αναταραχή που (μάλλον τυχαία) προκάλεσε η φάκα στο μπλογκ του καλού μας του Γάτου αφού εκεί βρήκε έναν αναγνώστη σαν εσάς
Ευχαριστώ ειλικρινά
τι παραπάνω να πω; ..κάποιες φορές οι λέξεις περιττεύουν
Καλώς ήρθατε!
Δημοσίευση σχολίου