Κάπως έτσι

Ας πούμε λοιπόν πως επιστρέφω.

Πώς επιστρέφω;

Ξεκινώντας από το τέλος νομίζω.
Από τη φετινή παράσταση, το φετινό μου ταξίδι:
Η Χώρα, βασισμένη σε κείμενα από το βιβλίο η Χώρα, αληθινές ιστορίες του Μανώλη Λυδάκη
Σε σκηνοθεσία Γιάννη Σιούτη και Πέτρου Ρούσσου από τους Nomades Artcore

Squirrel Nut Zippers

άστυ

το άστυ κάηκε παίζοντας καουρισμάκι, 
ταιριαστό.
ο ίδιος ο καουρισμάκι θα μπορούσε να 
κινηματογραφήσει το γεγονός
με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο.
Δεν θρηνώ
το άστυ θα το ξαναφτιάξουμε.
Πριν όμως χρειάζεται να στεριώσουμε ξανά την αλφαβήτα
να τη σώσουμε από την παράνοια
αλλιώς διάολε πώς θα φτάσουμε 
στο Σ του σινεφίλ ;

Sin palabras

Ταξιδεύοντας με τους αιθίοπες

Tesfa Maryan Kidane



Mulatu Astatke



Aster Aweke

hay milonga de amor

Υπέρ κύστεως και παρτίδος

Παιδίον Δόξης Λαμπρό

Το παιχνίδι αγρίεψε απότομα

κι αυτός κατουριόταν από ώρα

κρατιότανε όμως

τη μια

του ερχόταν καλό χαρτί

μην αλλάξει το γούρι

την άλλη

τα νεύρα πολλά στο τραπέζι

μην προκαλέσει

σκάσαν και δυο μυστήριοι

κολλητοί του καφετζή

κοιτούσαν καχύποπτα

ξανά κρατιόταν

Περνούσε η ώρα

πολλά τα λεφτά

μεγάλη η αγωνία

πολύ και το σφίξιμο

χλόμιασε ξαφνικά

το στήθος του μάγκωσε

αδύνατο ν' ανασάνει

κάνει να σηκωθεί

πάρ' τον κάτω

και γύρω του λίμνη

το κατουρλιό

ήρθε ασθενοφόρο

τον πήραν

μα δεν τον προλάβανε

Όπως θα έλεγε ο παλιός χρονικογράφος:

"Ενδόξως αποθανών

υπέρ κύστεως και παρτίδος"

Αλέκος Βασιλάτος,

από τη συλλογή Ή μήπως όχι;

εκδ. Φαρφουλάς

Το ποίημα είναι από την ενότητα

Αλήθειες και ψέματα

Aίμα

1

Στάζουν οι νύχτες

στάζει ο νόμος

η ημέρα κοχλάζει

για το αίμα η λατρεία

για το αίμα η άρνηση

για το χυμένο αίμα

Προς τι

τα έκπληκτα βλέμματα

μπροστά στο φονικό

η αποστροφή

μπροστά

στα αδελφοκτόνα χέρια!

Στον αιώνα

-λησμονήσατε;

είμαστε όλοι Ατρείδες

Από την ενότητα

Τυφλός Τραγουδιστής

της ίδιας συλλογής

Το ακαριαίο της λήθης

Αν ξεχαστήκαν

δεν φταίνε οι λέξεις

αν φωτιστήκαν

κι έπειτα νύχτα

δεν φταίνε οι ριπές

οι εκρήξεις

μα εάν αθέατοι

ιερουργούν

και είναι η μορφή τους

διάσπαρτα μόρια μετάλλου

σε σχήμα πτήσης

συνθέτουν σώμα

αιθέρια γραφή

που αρμόζει

σ' αυτό το είδος μνήμης

των ξεχασμένων

Ποτέ δεν υπήρξε

λάθος αγάπη ούτε

λάθος νεκρός

Από την ενότητα

Υστερόγραφο

Διάλεξα τρία ποιήματα, επειδή τόσο το ύφος όσο και η μορφή αλλάζουν σημαντικά από ενότητα σε ενότητα.

Ο Αλέκος Βασιλάτος γεννήθηκε το 1960 στην Αθήνα. Σπούδασε και ασχολείται με τη μουσική, κυρίως ως συνθέτης και κοντραμπασίστας. Έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή

« Ένα τραγούδι για όσους θυμούνται – Ο χορευτής» (εκδ. Λιβάνη, 1999).

Η παρουσίαση του Αλέκου Βασιλάτου θα ήταν λειψή, θαρρώ, χωρίς μουσικό σκέλος.

Το βίντεο που ακολουθεί είναι από αυτοσχέδια σύμπραξη μουσικών στο πλαίσιο της πρώτης συνάντησης ανεξάρτητων θεατρικών ομάδων.

Πλανήτης Spitsbergen

To Spitsbergen ανήκει στο σύμπλεγμα των αρκτικών νησιών Svalbard της Νορβηγίας. Απέχει περίπου 1000 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική χώρα και άλλα τόσα από τον Βόρειο Πόλο.



Στις αρχές του 2006, η νορβηγική κυβέρνηση αποφάσισε να φτιάξει μία σύγχρονη κιβωτό στην οποία θα αποθήκευε δείγματα από όλες τις γνωστές ποικιλλίες σπόρων που ευδοκιμούν στη Γη. Στόχος της ήταν να προστατεύσει τους σπόρους από μια πιθανή καταστροφή του πλανήτη. Για τον σκοπό αυτόν επέλεξε το Spitsbergen.



Η κιβωτός κατασκευάστηκε σε διάστημα 12 μηνών διανοίγοντας σήραγγα μήκους 130 μέτρων μέσα σε ένα παγόβουνο. Είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε

• να αντέξει ακόμη και σε πυρηνική καταστροφή
• να διατηρεί τους σπόρους σε καλή κατάσταση -φυλάσσονται σε θερμοκρασία -18 βαθμών κελσίου -. Υπολογίζεται πως οι πιο ανθεκτικοί μπορούν να παραμείνουν "γόνιμοι" ως και μία χιλιετία.
  
  
  
  Aπό την ώρα που ξεκίνησε το εγχείρημα ως τον Φεβρουάριο του 2009, με τη βοήθεια και της Global Crop Diversity Trust , έχουν μεταφερθεί στην κιβωτό περισσότεροι απο 20 εκατομμύρια σπόροι από κάθε γωνιά της Γης, το ένα τρίτο δηλαδή των ειδών που ευδοκιμούν στον πλανήτη.

Διαβάστε:

το ξεκίνημα της προσπάθειας: http://news.bbc.co.uk/2/hi/4605398.stm
η εξέλιξη και η ανταπόκριση άλλων χωρών: http://news.bbc.co.uk/2/hi/7217821.stm
σήμερα: http://news.bbc.co.uk/2/hi/sci/tech/7912543.stm

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν και πολλά που μπορούν να γίνουν για να προστατέψουμε και την πανίδα του πλανήτη από την ανθρώπινη επέλαση. Δείτε σχετικά εδώ

Προς μια νέα συνείδηση

Gloria Anzaldua, 1942-2004

Aποσπάσματα από το
La conciencia de la mestiza (1): Προς μια νέα συνείδηση.
.

Por la mujer de mi raza

hablara el espiritu (2)

O Mεξικάνος φιλόσοφος Jose Vasconcelos οραματίστηκε μια raza mestiza, una mezcla de razas afines, una raza de color -la primera raza sintesis del globo. (3) Tην ονόμασε φυλή του κόσμου, la raza cosmica(4), πέμπτη φυλή που αγκαλιάζει τις τέσσερις βασικές φυλές της υφηλίου.

Σε αντίθεση με τη θεωρία του καθαρού Άριου και την πολιτική φυλετικής καθαρότητας που ασκεί η λευκή Αμερική, η θεωρία του Vasconelos μιλάει για το συνανήκειν. Στη συμβολή δύο ή περισσότερων γενετικών ροών, με την αέναη "διασταύρωση" χρωμοσωμάτων, το κράμα των φυλών δεν εκβάλλει στη δημιουργία κατώτερων όντων αλλά χαρίζει γενιά υβριδική, ένα μεταλασσόμενο, πιο εύπλαστο είδος με πλούσιο γονιδιακό απόθεμα. Από αυτή τη φυλετική, ιδεολογική, πολιτισμική και βιολογική διασταύρωση διαμορφώνεται συνείδηση "αλλογενής" -νέα μιγαδική συνείδηση, una conciencia de mujer. Eίναι συνείδηση της Μεθορίου.

.

...Ωστόσο , δεν αρκεί να στέκεσαι στην αντίπερα όχθη και να ρωτάς φωνάζοντας, να εξαπολύεις προκλήσεις στις πατριαρχικές συμβάσεις των λευκών. Με την αντιπαράθεση εγκλείεσαι στο σχήμα της μονομαχίας ανάμεσα σε καταπιεστή και καταπιεζόμενο - και οι δυο τους, φυλακισμένοι στη μέχρι θανάτου μάχη τους, ξεπέφτουν στον κοινό παρονομαστή της βίας, σαν τον αστυνόμο με τον εγκληματία. Η αντιπαράθεση απορρίπτει τις απόψεις και τις παραδοχές του κυρίαρχου πολιτισμού και, για το λόγο αυτό, είναι περήφανα ανυπότακτη. Κάθε αντίδραση όμως περιορίζεται αλλά και εξαρτάται από εκείνο στο οποίο αντιδρά. Επειδή η αντιπαράθεση πηγάζει από την προβληματική σχέση με την αυθεντία -την αυθεντία έξω από μας αλλά και μέσα μας-, συνιστά βήμα προς την απελευθέρωση από την πολιτισμική κυριαρχία. Δεν είναι όμως τρόπος ζωής. Κάποια στιγμή, στην πορεία προς μια νέα συνείδηση, θα χρειαστεί να αφήσουμε πίσω την αντίπερα όχθη, η τομή ανάμεσα στους δύο θανάσιμους αντιπάλους με έναν τρόπο επουλώνεται, κι έτσι βρισκόμαστε να πατούμε στις δυο όχθες ταυτόχρονα κι αρχίζουμε μεμιάς να κοιτούμε με βλέμμα φιδιού κι αετού μαζί. Μπορεί όμως και να αποφασίσουμε να απεμπλακούμε από την κυρίαρχη κουλτούρα, να την ξεγράψουμε εντελώς σαν χαμένη υπόθεση και να διαβούμε τα σύνορα που οδηγούν σε μια ολότελα καινούργια και ξεχωριστή επικράτεια. Κι΄ακόμη, μπορεί να ακολουθήσουμε άλλο δρόμο. Μόλις αποφασίσουμε να δράσουμε αντί να αντιδράσουμε, εμφανίζονται πάμπολλες δυνατότητες.

.

Ανοχή στην αμφισημία.

Τούτες οι πάμπολλες δυνατότητες αφήνουν τη mestiza να παλεύει με τα κύματα σε θάλασσες αχαρτογράφητες. Καθώς προσλαμβάνει αλληλοσυγκρουόμενες πληροφορίες και οπτικές γωνίες, τα ψυχολογικά της σύνορα κατακλύζονται. Έχει κιόλας ανακαλύψει πως δεν μπορεί να κρατήσει έννοιες και ιδέες αυστηρά περιχαρακωμένες. Τα σύνορα και τα τείχη που δήθεν αναχαιτίζουν τις ανεπιθύμητες ιδέες είναι οχυρωμένες έξεις και τύποι συμπεριφοράς. Αυτές οι έξεις και οι τύποι συμπεριφοράς είναι ο εσωτερικός εχθρός. Ακαμψία σημαίνει θάνατος. Θα τανύσει την ψυχή της προς όλες τις κατευθύνσεις, μόνο αν παραμείνει ευέλικτη. ..

...Η νέα mestiza τα βγάζει πέρα αναπτύσσοντας ανοχή στις αντιφάσεις, ανοχή στην αμφισημία. Μαθαίνει να είναι Ινδιάνα στον μεξικανικό πολιτισμό, Μεξικάνα από τη σκοπιά του Αγγλοαμερικάνικου. Μαθαίνει να είναι ζογκλέρ των πολιτισμών. Έχει πληθυντική προσωπικότητα, λειτουργεί πληθυντικά -δεν πετάει τίποτα, το καλό και το κακό και το άσχημο, δεν απορρίπτει τίποτα, δεν εγκαταλείπει τίποτα. Όχι απλώς αντέχει τις αντιφάσεις αλλά μετατρέπει την αμφισημία σε κάτι άλλο.

.. Το εστιακό σημείο ή το υπομόχλιο, η κρίσιμη καμπή στην οποία στέκεται η μιγάδα βρίσκεται εκεί που τα φαινόμενα τείνουν στη σύγκρουση. Βρίσκεται εκεί που αναδύεται η δυνατότητα να ενωθούν όλα όσα είναι χωριστά. Η συνένωση αυτή δεν είναι από εκείνες στις οποίες τα αποκομμένα ή διαχωρισμένα κομμάτια απλώς συναντιούνται. Ούτε πρόκειται για εξισορρόπηση αντιτιθέμενων δυνάμεων. Ο εαυτός επιχειρώντας να επεξεργαστεί μια σύνθεση, έχει προσθέσει ένα τρίτο στοιχείο, μεγαλύτερο από το άθροισμα των ξεχωριστών συστατικών μερών του. Τούτο το τρίτο στοιχείο είναι μια νέα συνείδηση -συνείδηση μιγαδική- και, μολονότι είναι πηγή έντονου πόνου, ο δυναμισμός της αντλείται από την αδιάλειπτη δημιουργική κίνηση που επιμένει να κλονίζει την μονολιθική όψη κάθε νέου παραδείγματος...

...Έργο της μιγαδικής συνείδησης είναι να συντρίψει το δυϊσμό υποκειμένου-αντικειμένου, που την κρατά αιχμάλωτη, και να δείξει με σάρκα και οστά και με τις εικόνες του έργου της πώς αυτός ο δυϊσμός υπερβαίνεται. Η απάντηση στο πρόβλημα που υπάρχει ανάμεσα στη λευκή φυλή και την έγχρωμη, ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες, έγκειται στην επούλωση της τομής που έχει ως αφετηρία τα ίδια τα θεμέλια της ζωής μας, του πολιτισμού μας, των γλωσσών μας, των σκέψεων μας. Με τη ριζική εκθεμελίωση του δυϊστικού τρόπου σκέψης από την ατομική και τη συλλογική συνείδηση αρχίζει ένας αγώνας μακροχρόνιος -τρέφουμε όμως τη βαθιά ελπίδα πως ο αγώνας αυτός θα μας οδηγήσει εκεί που ο βιασμός, η βία, ο πόλεμος δεν θα υπάρχουν πια.

.

1. "Η συνείδηση της μιγάδας". Η λέξη "mestiza" αναφέρεται σε μιγάδες που προέρχονται από τους ιθαγενείς ινδιάνικους πληθυσμούς και τους λατινικής καταγωγής λευκούς.

2. "Για τη γυναίκα της φυλής μου/ θα μιλήσει το πνεύμα"

3. "Φυλή μιγαδική, μείγμα φυλών συγγενικών, φυλή έγχρωμη - η πρώτη φυλή σύνθεση της υδρογείου"

4. Vasconcelos Jose, La raza cosmica: Mission de la raza Ibero-Americana, Aguilar S.A. de ediciones, Mεξικό.

.

Το la concencia de la mestiza, σε μετάφραση Πελαγίας Μαρκέτου,

περιλαμβάνεται στο : Αθηνά Αθανασίου (επιμέλεια), Φεμινιστική θεωρία και πολιτισμική κριτική.

εκδ. Νήσος, 2006.

Alvar Nunez Cabeza de Vaca

Leaving the snakeskin of place after place

going on- after the trees

the grass, a bird flying after a song.

William Stafford, "For the grave of

Danie Boone".

.

Adventures in the Unknown Interior has never been widely read, and one cannot credit it with infuencing later American literature, or habits of mind.Cabeza de Vaca had become an American by the time he wrote it. He had been through an odyssey that was not possible in Europe, and by the end of it he no longer though or behaved like a European. In a sense he had been conquered by America...

...How permanent was his tranformation? What became of the failed conquistador in the end?

In 1537* Cabeza de Vaca returned to Spain and could not wait to leave. He felt uneasy and confined in walled cities, court gossip let him cold, and he never did get used to wearing shoes again. His only ambition was to return to the Americas.

In 1540, after three years of lobbying, he managed to get command of an expedition to Paraguay: the beleaguered Spanish outpost at Asuncion needed saving. He landed on the coast of Brazil, where ships were waiting to take him on the established sea route via Buenos Aires and up the rivers.

Instead, Cabeza de Vaca took off his shoes and led his men on a thousand-mile walk overland, through a tangled hell of jungle, mountains and cannibal villages that was thought impassable - killing no Indians and losing none of his men along the way. The next year he made another thousand-mile barefoot march, and would have kept going if his men hadn't threatened to mutiny.

In 1543 Cabeza de Vaca was sent back to Spain in chains for trying to prevent the exploitation of Paraguayan Indians. No monument stands to him in either continent.

.

Richard Grant

Ghost Riders

Travels with American Nomads

Abacus,UK

.

* Από το 1528 ως το 1536 ο Cabeza de Vaca, περπάτησε περί τα 6000 μίλια μέσα στη ζούγκλα..

Songlines

Και σκέψου τούτη την αργο-περπατημένη ψυχή…
Τζων Ντον, “The second anniversarie”

Στην Αφρική, ένας λευκός εξερευνητής, ανυπόμονος να συνεχίσει βιαστικά το ταξίδι του, πλήρωσε τους αχθοφόρους του για μια σειρά από αναγκαστικές πορείες. Σαν κόντευαν όμως να φτάσουν στον προορισμό τους, εκείνοι απίθωσαν τους μπόγους τους κι αρνιόντουσαν να σαλέψουν. Κανένα ποσό επιπλέον πληρωμής δε στάθηκε ικανό να τους πείσει για το αντίθετο. Είπαν πως έπρεπε να περιμένουν τις ψυχές τους να τους προφτάσουν.

Οι Βουσμάνοι , που περπατάνε μεγάλες αποστάσεις απ’ άκρη σ’ άκρη στην Καλαχάρι, δεν πιστεύουν ότι η ψυχή επιζεί σ’ έναν άλλο κόσμο. «Όταν πεθαίνουμε, πεθαίνουμε» «Ο άνεμος φυσά σβήνοντας τα χνάρια μας, κι’ αυτό είναι το τέλος μας».

Οι νωθροί και καθιστικοί λαοί, όπως ήταν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι –με τη δοξασία τους για κάποιο μεταθανάτιο ταξίδι στον Αγρό των καλαμών- μεταφέρουν στον επόμενο κόσμο τα ταξίδια που παρέλειψαν να κάνουν εδώ.


Bruce Chatwin
Τα μονοπάτια των τραγουδιών
Εκδ. Χατζηνικολή, 1990.

ΑΡΙΣΤΕΡΟΠΡΥΜΑ- ΔΕΞΙΟΠΡΥΜΑ

Jose Saramago

.

...Από τότε που άρχισε το ταξίδι για την άγνωστη νήσο

έχει να φάει ο άντρας με το τιμόνι, θα' ναι γιατί ονειρεύεται,

μονάχα ονειρεύεται, κι' αν μέσα στ' όνειρο του έρθει η όρεξη

για ένα κομμάτι ψωμί ή ένα μήλο, απ' το μυαλό του το' χει

βγάλει. Οι ρίζες των δέντρων διευσδύουν πια στο αμπάρι,

σε λίγο τα αναρτημένα αυτά πανιά δεν θα χρειάζονται,

ο άνεμος που φυσά τις φυλλωσιές θα είναι αρκετός για

να προχωρά η καραβέλα προς το πεπρωμένο της. Είναι ένα

δάσος που καταπλέει και ισορροπεί πάνω στα κύματα, ένα

δάσος όπου, χωρίς να ξέρει κανείς πώς, άρχισαν να κελαη-

δούν πουλιά, θα πρέπει να ήταν κάπου εκεί κρυμμένα και

ξαφνικά αποφάσισαν να βγουν στο φως, ίσως επειδή η σο-

διά είχε πια ωριμάσει κι είναι ανάγκη να θεριστεί. Τότε ο

άντρας μαντάλωσε τη ρόδα του τιμονιού και κατέβηκε στο

χωράφι με το δρεπάνι στο χέρι. Μόλις είχε κόψει τις πρώτες

κάψες όταν είδε μια σκιά στο πλάι της δικής του σκιάς. Ξυ-

πνησε αγκαλιασμένος με τη γυναίκα για την καθαριότητα, κι

εκείνη μαζί του, τα σώματα μπερδεμένα, μπερδεμένες οι

κουκέτες, αφού δεν ξέρουμε αν είναι αριστερόπρυμα ή δε-

ξιόπρυμα. Ύστερα, δεν είχε ο ήλιος ανατείλει καλά καλά, ο

άντρας και η γυναίκα πήγαν και ζωγράφισαν στην πλώρη

του καραβιού, από τη μια άκρη ως την άλλη, με λευκά γράμ-

ματα το όνομα που απέμενε να δώσουν στην καραβέλα.

Κατά το μεσημέρι, με τη φουσκονεριά, η Άγνωστη Νήσος ρί-

χτηκε επιτέλους στη θάλασσα, σε αναζήτηση του εαυτού της.

.

Ζοζε Σαραμάγκου

Η ιστορία της άγνωστης νήσου

διηγήματα

εκδ. Καστανιώτη

.

ZAMAN EL SALAAM*

Yair Dalal



* time for peace

MOYΣΙΚΗ ΓΕΦΥΡΑ

Τον Yair Dalal μου τον έφερε στο νου, η τελευταία ανάρτηση του
τουκιθεμπλομ, (όχι τόσο το ίδιο το ποίημα όσο η ζωή και η δράση του Samih al Kasim).
Ο Yair Dalal, είναι εβραίος με καταγωγή απ' το Ιράκ.
Η μουσική του -παίζει ούτι, βιολί και τραγουδάει-
συνεχίζει την αραβική-εβραϊκή μουσική παράδοση.
Θεωρώ πως είναι από τους πιο σημαντικούς ακτιβιστές για την ειρήνη.
Επειδή, ακτιβισμός δε σημαίνει να γκρεμίζεις
ακτιβισμός σημαίνει να χτίζεις με τις επιλογές και τον τρόπο σου
τις γέφυρες που χρειάζονται για να οδηγηθούν τα πράγματα,
έστω με αργό ρυθμό αλλά με στέρεα βήματα, στο στόχο: μια ειρήνη που να μπορεί να διαρκέσει γιατί οι πληγές γιατρεύτηκαν.